dyszka.

doskonale pamiętam te momenty, kiedy ktoś zaglądał do wózka i mówił: „ale podobna do mamy!”, albo: „ale podobna do taty!” – to zależy kto zaglądał. rodzina moja czy ojca jedynego. zawsze, kiedy była malutka, dla żartu odpowiadałam, że jest podobna do wszystkich niemowlaków i tym samym do ryszarda kalisza. choć była przecież najpiękniejsza na całej kulistości, czego, niestety, o ryszardzie kaliszu, z całą sympatią, powiedzieć nie mogę.

pamiętam, jak nauczyła się migać swoje imię w przedszkolu i śpiewać sto lat w języku migowym. i jak rysowała szyld na sklepie, to zawsze rysowała też kropeczki, jakby pisała brajlem. „no bo, mamo, niektórzy nie słyszą, a niektórzy nie widzą, a każdy potrzebuje czasem coś kupić”.

pamiętam, że potem mówili już tylko, że bardzo jest podobna do mnie, a ja nie umiałam sobie z tym poradzić, no bo dla mnie była najpiękniejsza na świecie, a jakoś lustro tego nie pokazywało.

pamiętam, jak pierwszy raz wzięła kredkę do ręki i napisała od razu swoje imię, a wcześniej, przez cztery lata nie chwyciła kredki i myślałam, że będzie kiblowała już w zerówce, bo nie będzie w stanie narysować kółka.

jej pierwsze słowo to było „buła”. kiedyś przez jakiś tydzień mówiła do mnie wciąż „abuduś”, a ja głowiłam sie o cóż też może jej chodzić. abuduś i abuduś. nic ze mnie nie wyciągnęła. dopiero jakiś miesiąc później byłam z nią u babci bożenki i przejeżdżał autobus. takiego okrzyku: abuduś!!! i rozpromienienia nie widziałam już nigdy później, chyba.

pamiętam, że czytała od kiedy zaczęła kumać, że ma oczy. chwytała tylko książki, nawet w wannie czytała książkę. miała rok, kiedy siedziała mi na kolanach i „czytała” miasteczko mamoko: klowa skace. tak, była tam taka scena, kiedy krowa skacze do basenu. miała rok i mówiła zdaniami, chodzić zaczęła dużo później.

na początku schlebiało mi, że jest taka podobna do mnie. kiedy zorientowałam się, że także emocjonalnie, przestałam tego tak bardzo chcieć.

obie jesteśmy jak ślimaki. powoli, acz uparcie wystawiamy swoje oczy-różki do świata. nowych miejsc, rzeczy, ludzi, sytuacji. dotykamy i natychmiast cofamy nasze oko-rożek, choć jeszcze nie wiemy nawet czego dotykamy. parzy czy swędzi, przyjemnie czy nie, zimno czy ciepło, mokro czy sucho, bezpiecznie czy nie. wyciągamy się z całej siły w stronę nowego, naprężamy nadnaturalnie ciało i idziemy. ufnie. zbyt ufnie. bo czasem oparzy, czasem skrzywdzi, ale my wystawiamy się znów, bo może kolejne, choć wygląda tak samo, jest inne.

trochę jesteśmy naiwne, choć można uznać to za dobroć.

czasami chciałabym, aby była twardsza, aby umiała odmówić, aby nie oddała zabawki, ale oddała cios. równie dobrze mogłabym zachcieć, żeby słońce przestało świecić, a sasin oddał 70 milionów. to tak nie działa.

największą trudność sprawia mi odpuszczenie jej, tak bardzo chciałabym ją ochronić przed zranieniem, że namawiam ją, by się czasem z czegoś wycofała. tak jakby ktoś się kiedykolwiek nauczył czegoś na cudzych błędach. potem orientuję się i ją przepraszam, ona przysięga mi, że nie szkodzi i że rozumie, bo ona wszystko rozumie.

a potem ja sobie uświadamiam, że ona to nie ja, że to oddzielny byt, że nie uchronię jej przed złym, a mogę przez to odciąć ją od dobrego. chciałabym być kumpelą, z którą pobiegnie brzegiem jeziora chichocząc i zwierzając się, ale nie chcę, by to robiła, bo jestem jej matką. nie mogę wystawić za nią czułków, ona sama musi.

czasami tak bardzo wiem, co czuje, co ją uchroni, co ją boli, ale tak samo mocno trzymam język za zębami. by nie czuła się osaczona.

coraz częściej mówi: „mamo, nie ciśnij mnie, nie chcę z tobą o tym rozmawiać”. a ja to szanuję. i choć jest mi przykro, to w głębi mojej skorupki myślę sobie: „jak cudnie, że może mi to powiedzieć”.

dziś nataszka kończy dziesięć lat. dekadę. nie wiem jak to się stało. po prostu nie wiem. jasne, mam zegarek i kalendarz oraz wiedzę, że czas płynie, ale przecież tak niedawno mówiła swoje „buła” i „abuduś”.

teraz mówi: „mamo, daj hasło do wifi”.

a ja się cieszę, że w ogóle się jeszcze do mnie odzywa.

nataszo, córko moja niezwykła, kiedy będziesz szła już coraz szybciej przed siebie i coraz częściej sama, a ja będę zostawać z tyłu, idąc tą samą ścieżką, ale dużo wolniej, w ogóle się na mnie nie oglądaj.

wystawiaj swoje czułki. do świata, do słońca, mruż oczy, śmiej się i idź. sprawdzaj, bierz i dawaj. ja tam daleko, za twoimi plecami, jestem z herbatą i ciastem, ale nie czekaj na mnie.

żyj.